با مطالعه تحولات نیم قرن اخیر، جهان شاهد پیشرفت های شگفت آور علوم در کلیه زمینه‌های مورد نیاز جوامع بشری بوده‌است. زیر بنای تحولات اخیر در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، وجود نظام و تشکیلات منسجم و تخصصی است که فعالیت‌های گروهی و تخصصی به عنوان یکی از زیربناهای اساسی جامعه مدنی نقش سازنده‌ای را در این مورد ایفا کرده‌است.

انجمن مهندسی متالورژی و مواد ایران به عنوان یک نهاد علمی، فنی، آموزشی و پژوهشی و با ماهیت غیرانتفاعی، به همت اساتید، مدیران صنایع و مهندسین و متخصصین متالورژی کشور موجودیت یافته‌است.

اولین مجمع عمومی، در زمستان 1371 برگزار شد و اساسنامه، اهداف و مشی انجمن مورد تصویب قرار گرفت. پروانه تاسیس انجمن مهندسی متالورژی و مواد ایران پیرو تاییدیه جلسه مورخ 1/2/1372 کمیسیون انجمن‌های علمی ایران از سوی معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و رییس کمیسیون انجمن‌های علمی ایران صادر گردید. انجمن در تاریخ 21/2/1372 در اداره ثبت شرکت‌ها به شماره 7491 به ثبت رسید و رسماً فعالیت خود را آغاز کرد. هیات مدیره هر دو سال یکبار توسط مجمع عمومی انتخاب می شوند و وظایف هدایت و راهبرد انجمن را بر عهده دارند .

در حال حاضر انجمن مهندسی متالورژی و مواد ایران دارای اعضاء حقیقی (شامل اساتید دانشگاه‌ها، مهندسان، متخصصان، کارشناسان و دانشجویان) و اعضاء حقوقی (شامل سازمان‌های دولتی و خصوصی، شرکتهای تولیدی، خدماتی، صنعتی، تحقیقاتی، بازرگانی) می‌باشد.

انجمن مهندسی متالورژی و مواد ایران نهادی علمی، فنی، آموزشی، پژوهشی و غیرانتفاعی و غیردولتی (N.G.O) بوده که با نقش‌آفرینی در جهت‌دهی حوزه متالورژی و مواد کشور به منظور پیشبرد، گسترش و ارتقای مهندسی و علم مواد و متالورژی و در راستای توسعه پایدار کشور فعالیت می‌نماید.

از جمله وظایف محوری انجمن مهندسی متالورژی و مواد ایران پیوند بین دانش و تجربه و هم‌افزایی بین اعضاء و مجموعه‌های ذیربط و نیز مشارکت در توسعه و ارتقاء تکنولوژیکی صنایع مهندسی متالورژی و مواد از طریق انتقال دانش و دستاوردهای حاصله از مراکز تحقیقاتی به صنعت و از طرف دیگر آشنایی محققین و دانشجویان با تکنولوژی و دستاوردهای صنعت می‌باشد. به بیان دیگر گسترش و توسعه ارتباط بین صنعت و دانشگاه به منظور دسترسی به توسعه پایدار و تولید ثروت و ارزش افزوده است.